ପାରମ୍ପରିକ କିସମପାଇଁ ନୀତିଗତ ସମର୍ଥନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ନେଇ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କର୍ମଶାଳା
ଭୁବନେଶ୍ବର : ୱାଟର ସେଡ ସର୍ଭିସ ଆଣ୍ଡ ଆକ୍ଟିଭିଟିଜ୍ ନେଟୱାର୍କ (ୱାସନ)ଏବଂ କଞ୍ଜପସନ୍ ଅଫ୍ ରେସିଲିଏଣ୍ଟ ଅର୍ଫାନ କ୍ରପସ୍ ଆଣ୍ଡ ପ୍ରଡକ୍ଟ୍ ଫର ହେଲଦିଅର ଡାଏଟ (CROPS4HD) ପ୍ରକଳ୍ପର ମିଳିତ ସହଯୋଗରେ ପାରମ୍ପରିକ କିସମପାଇଁ ନୀତିଗତ ସମର୍ଥନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଶୀର୍ଷକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ନେଇ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କର୍ମଶାଳା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଯାଇଛି । ଏଥିରେ ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ବୈଷୟିକ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ଡିନ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଧାନ ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ଇକ୍ରିସାଟ, ନାବାର୍ଡ ସମେତ ନିର୍ମାଣ, ଏମ୍. ଏସ. ସ୍ଵାମୀନାଥନ୍ ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ସିୱାଇଏସଡି, ୱାଇସିଡିଏ, ଆରଆରଏ ନେଟୱାର୍କ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ବାଙ୍ଗାଲୋରସ୍ଥିତ କୃଷି ବିଜ୍ଞାନ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ପୂର୍ବତନ କୁଳପତି ଡଃ. ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ଓ ବିଶିଷ୍ଟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଡଃ. କେ.ଭି ବରପ୍ରସାଦଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଆୟୋଜିତ ଏହି ଦିବସବ୍ୟାପୀ କାର୍ମଶାଳାରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ବିହନ ସଂରକ୍ଷକ, କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ, ନାଗରିକ ସମାଜ ପ୍ରତିନିଧି ଏବଂ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରକଙ୍କ ସମେତ ୪୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ବିଶ୍ଵସ୍ତରରେ ଓଡ଼ିଶା ଧାନ ସହିତ ୩ହଜାରରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ଭୂ-ପ୍ରଜାତି କିସମ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିଶସ୍ୟ, ଡାଲିଜାତୀୟ, ବିଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ଓ ଅବହେଳିତ ଫସଲ କିସମ ସମୃଦ୍ଧ ବିବିଧତାର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳଭାବେ ବେଶ୍ ପରିଚିତ ।

ଏଥିରୁ ଆସିଥିବା ପ୍ରମୁଖ ସୂଚନା ଓ ସୁପାରିଶଗୁଡିକ ହେଉଛି :
ଉନ୍ନତମାନର କିସମର ମାନଦଣ୍ଡଅନୁସରଣନକରିପ୍ରାକୃତିକପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳତାଏବଂଆନୁବଂଶିକ ଶୁଦ୍ଧତାବଜାୟରଖୁଥିବାଭୂ-ପ୍ରଜାତି ପାଇଁ ପୃଥକବିହନ ପ୍ରମାଣିକରଣ ନିୟମାବଳୀ ଏବଂସହଜ ମାନଦଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ସମ୍ପ୍ରଦାୟ/ଚାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ମାଲିକାନା ଏବଂ ରୟାଲ୍ଟି-ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହିତ ଉଦ୍ଭିଦ କିସମ ଓ କୃଷକ ଅଧିକାର ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ କୃଷକ କିସମଗୁଡ଼ିକର ଦ୍ରୁତ ପଞ୍ଜୀକରଣ।
ଜଳବାୟୁ ସହନଶୀଳତା, ପୁଷ୍ଟିକର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟତା (ଜିଙ୍କ, ଲୌହ, କମ୍ ଗ୍ଲାଇସେମିକ୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ) ଏବଂ ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡାଣ୍ଟ ଗୁଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇ ଓୟୁଏଟି, ଏନ୍ଆରଆରଆଇ, ଇକ୍ରିସାଟ ଏବଂ ଆଇସିଏଆରଡିଏର ନେତୃତ୍ୱରେ କୃଷିଭିତ୍ତିକ ଜଳବାୟୁ କ୍ଷେତ୍ର (ସମ୍ବଲପୁର,ବାଲେଶ୍ୱର, ସୁନ୍ଦରଗଡ଼, କୋରାପୁଟ ଇତ୍ୟାଦି)ରେ ଚାଷୀଙ୍କ କ୍ଷେତରେ ଭୂ-ପ୍ରଜାତିର ବହୁ-ସ୍ଥାନୀୟ ପରୀକ୍ଷଣ କରିବା । ଭୂ-ପ୍ରଜାତି କିସମଗୁଡିକୁ ମୁଖ୍ୟସ୍ରୋତରେ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ ନୂତନ ଭାବରେ ଅଧିସୂଚିତ ରାଜ୍ୟ ମାନକ ସଂଚାଳନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା, ଯେଉଁଥିରେ ରାଜ୍ୟ ଭୂ-ପ୍ରଜାତିର ବିବିଧତା ରିଲିଜ କମିଟି ଗଠନ, ତଦାରଖ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ କମିଟି, ପ୍ରାଥମିକ ଏବଂ ମାଧ୍ୟମିକ ବିହନ କିସମ, ସାଥି ପୋର୍ଟାଲରେ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଏବଂ ସବସିଡି ସହାୟତା ସହିତ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ବିହନ ନିଗମ ନେତୃତ୍ୱରେ ମୂଲ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ।
ସହଭାଗୀତା ମାଧ୍ୟମରେ ବିବିଧତା ଚୟନ, ଗୋଷ୍ଠୀଭିତ୍ତିକ ଜିନ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ, ସହଭାଗୀ ଗ୍ରାମୀଣ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ଉପକରଣ ଏବଂ ସହ-ଗବେଷଣା ମଡେଲ ବ୍ୟବହାର କରି ବୈଜ୍ଞାନିକ, ନାଗରିକ ସମାଜ ଏବଂ ଚାଷୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଦୃଢ଼ ସହଭାଗୀତା । ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି, ପୁଷ୍ଟିପୋଷଣ ତଥ୍ୟାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ, କ୍ରେତା-ବିକ୍ରେତା ବୈଠକ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ କ୍ରୀଡା ବିଭାଗ ସହିତ ସହଭାଗୀତା, ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତି, ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ କୃଷି ମିଶନ। କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଭୂ-ପ୍ରଜାତି ଉଦ୍ୟୋଗ ଏବଂ ସମବାୟ ସମାଜ ମଡେଲ୍ ପାଇଁ ନାବାର୍ଡର କୃଷି କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପାଣ୍ଠି, ଜିଭା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଇନକ୍ୟୁବେସନ୍ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା (ଆଗାମୀ ୫ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଲକ୍ଷ ସମବାୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ)।ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ମାନକ ସଂଚାଳନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଏକ ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡ ଭାବରେ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ଏବଂ କେବଳ ଇନପୁଟ୍ ସବସିଡି ବଦଳରେ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଯୋଜନାରେ ବୈଷୟିକ ସହାୟତା, ଗବେଷଣା ପାଣ୍ଠି ଏବଂ ବଜାର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇ ତୁରନ୍ତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ।ଓଡ଼ିଶାର ସମୃଦ୍ଧ କୃଷି-ଜୈବବିବିଧତା ଐତିହ୍ୟର ସୁରକ୍ଷା, ବିହନ ସଂରକ୍ଷଣକାରୀ ଏବଂ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସହ-ଗବେଷକ ଭାବରେ ସଶକ୍ତ କରିବା ଏବଂ ଏକ ଜଳବାୟୁ ସହନଶୀଳ, ପୁଷ୍ଟିକର ଏବଂ କୃଷକ-କୈନ୍ଦ୍ରିକ ବିହନ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗଠନ କରିବାର ସଂକଳ୍ପ ସହିତ ଏହି କାର୍ମଶାଳା ଶେଷ ହୋଇଥିଲା।
ଇପିଏ ନିଉଜ ( ଇଷ୍ଟର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରେସ ଏଜେନ୍ସି )
