ସଂସଦୀୟ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ହଟାଇବାକୁ ନୋଟିସ୍

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୧୯୫୨ ମସିହା ପରେ ଦେଶର ସଂସଦୀୟ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ଇଣ୍ଡିଆ ମେଂଟ ପକ୍ଷରୁ ମଙ୍ଗଳବାର ନୋଟିସ୍ ଜାରି କରାଯାଇଛି।

ଯଦି ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାକୁ ପାରିତ କରିବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ସାଧାରଣ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ଦରକାର ହେବ କିନ୍ତୁ ୨୪୩ ଆସନ ବିଶିଷ୍ଟ ଉଚ୍ଚ ସଦନରେ ଆବଶ୍ୟକ ସଂଖ୍ୟା ବିରୋଧୀଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ। ତେବେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅଣାଯାଇଥିବା ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସଂସଦୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଲଢ଼େଇର ଏକ ଦୃଢ଼ ବାର୍ତ୍ତା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଛି।

ଏହାକୁ ନିନ୍ଦା କରି ସଂସଦୀୟ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ କିରଣ ରିଜିଜୁ କହିଛନ୍ତି, ରାଜ୍ୟସଭା କିମ୍ବା ଲୋକସଭାରେ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ମର୍ଯ୍ୟାଦାକୁ ବିରୋଧୀ ଅସମ୍ମାନ କରୁଛନ୍ତି। ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ସଂସଦୀୟ ପରମ୍ପରାରେ ଲୋକସଭା ଓ ରାଜ୍ୟସଭା ବାଚସ୍ପତି ଆମର ମାର୍ଗଦର୍ଶକ। ଯିଏ ଚେୟାରରେ ବସିବେ, ତାଙ୍କୁ ମାନିବା ଦରକାର। କଂଗ୍ରେସ ଓ ଏହାର ସହଯୋଗୀ ଦଳମାନେ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ଭୁଲ ଆଚରଣ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ନୋଟିସ୍ ଦାଖଲ ହେବା ପରେ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ କିରଣ ରିଜଜୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗୃହରେ ଶାସକ ଏନଡିଏର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ରହିଛି।

ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବା ପାଇଁ ୧୪ ଦିନର ନୋଟିସ ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦନ ହେବା ଜରୁରୀ ।

ନଭେମ୍ବର ୨୦ରେ ଶୀତ ଅଧିବେଶନ ଶେଷ ହେଉଥିବାରୁ ମଙ୍ଗଳବାର ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ନୋଟିସରେ ଆବଶ୍ୟକ ସଂଖ୍ୟକ ଦିନ ପୂରଣ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ବିରୋଧୀ ମାନେ ଏହାକୁ ଛାଡିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହଁନ୍ତି । ଇଣ୍ଡିଆ ମେଣ୍ଟ ଯୋଜନା କରିଛି ଯେ, ଯଦି ଏହି ଅଧିବେଶନ ପରେ ସେମାନଙ୍କ ନୋଟିସ୍ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଯାଏ, ତେବେ ସେମାନେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅଧିବେଶନରେ ନୂଆ ନୋଟିସ୍ ଦାଖଲ କରିବେ।

ବିରୋଧୀ ଦଳପକ୍ଷରୁ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ଜୟରାମ ରମେଶ ଏବଂ ନସିର ହୁସେନ୍ ମଙ୍ଗଳବାର ଏହି ନୋଟିସ୍ ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ କଂଗ୍ରେସ, ଟିଏମସି, ଏସପି, ଆରଜେଡି, ସିପିଆଇ, ସିପିଏମ୍, ଜେଏମଏମ, ଆପ୍, ଡିଏମକେର ସାଂସଦଙ୍କ ସମେତ ୬୦ ଜଣ ସାଂସଦ ରାଜ୍ୟସଭା ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ପିସି ମୋଦୀଙ୍କୁ ଦସ୍ତଖତ କରିଛନ୍ତି।

୧୦ ଦିନ ତଳେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବାକୁ ଟିଏମସି ପୂର୍ବରୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲା। ଅଦାନି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କଂଗ୍ରେସ ଘେରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟସଭା ସଦସ୍ୟ ତଥା କଂଗ୍ରେସ ନେତ୍ରୀ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ସୋମବାର ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତାଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇ ଏହି ଯୋଜନାକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ସବୁଜ ସଙ୍କେତ ଦେଇଛନ୍ତି।

କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖଡଗେ, କଂଗ୍ରେସର ସଂସଦୀୟ ଦଳ ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧି ଏବଂ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତାମାନେ ନୋଟିସରେ ଦସ୍ତଖତ କରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି।

ଏକାଧିକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ବିରୋଧୀ ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଉପରେ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଅଛନ୍ତି। ସଦ୍ୟତମ କାରଣ ହେଉଛି ଶାସକ ବିଜେପି ସଦସ୍ୟମାନେ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଏବଂ କୋଟିପତି ନିବେଶକ ଜର୍ଜ ସୋରୋସଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲିଙ୍କ୍ ଥିବା ଅଭିଯୋଗ ଉଠାଇଛନ୍ତି। ଏହି ଲିଙ୍କରେ ଯେଉଁମାନେ ଅଛନ୍ତି ସେମାନେ “ଭାରତ ବିରୋଧୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ” ବୋଲି ଶାସକ ଦଳ ଦାବି କରୁଛି।

୨୦୨୪ ଡିସେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ଗୃହରେ ଜଗଦୀପଙ୍କ ଆଚରଣ ଏକତରଫା ଏବଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନ୍ୟାୟ ବୋଲି ବିରୋଧୀ ମାନେ କହିଛନ୍ତି । ଏବଂ ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଶାସକ ଦଳକୁ ଅପମାନଜନକ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ ରହିଛି।

ବିରୋଧୀ ସାଂସଦମାନେ ଦାଖଲ କରିଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ ପକ୍ଷପାତିଆ ଆଚରଣକୁ ନିନ୍ଦା କରାଯାଇଛି। ଏହାସହ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ଥିବା ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ଜଣେ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀରେ ବସିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସଠିକ୍ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଉନଥିବା ବିରୋଧୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି।

ପ୍ରସ୍ତାବରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ତଥା ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ ଧନଖଡ଼ଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଏଭଳି ଘଟଣାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ। ଯେଉଁଥିରେ ସେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସ୍ପଷ୍ଟ ପକ୍ଷପାତିତା ଓ ଅନ୍ୟାୟ ଆଚରଣ କରିଛନ୍ତି। ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ନିଜର ମତ ରଖିଥିବା ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବାରମ୍ବାର ଅପମାନଜନକ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଉଥିବା ବିରୋଧୀ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଘଟିଥିବା ଏକ ଘଟଣା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଧନଖଡ଼ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସମୟରେ ନିଜକୁ “ଆରଏସଏସର ଏକଲବ୍ୟ” ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।

ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଏଭଳି ମନ୍ତବ୍ୟ ଏବେ ସେ ଯେଉଁ ନିରପେକ୍ଷ ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରୁଛନ୍ତି ତାହାର ବିପରୀତ ବୋଲି ବିରୋଧୀ ନୋଟିସରେ କହିଛନ୍ତି।

ଜିତିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ୱୀକାର କରି ଟିଏମସି ସାଂସଦ ସାଗରିକା ଘୋଷ କହିଛନ୍ତି, ସଂସଦୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଦୃଢ଼ ବାର୍ତ୍ତା। ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ବିରୋଧରେ କିଛି ନୁହେଁ, ଏହା ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଲଢ଼େଇ। “

ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ନୋଟିସ୍ ଦାଖଲ ହୋଇସାରିଛି। ୧୯୫୪ ଡିସେମ୍ବର ୧୮ରେ ଲୋକସଭା ବାଚସ୍ପତି ଜିଭି ମାଭିଲାନକରଙ୍କ ବିରୋଧରେ, ୧୯୬୬ ନଭେମ୍ବର ୨୪ରେ ହୁକମ ସିଂହଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଏବଂ ୧୯୮୭ ଏପ୍ରିଲ ୧୫ରେ ବଳରାମ ଜାଖରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ତିନୋଟି ପ୍ରସ୍ତାବ ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା। ମାଭିଲଙ୍କାର ଓ ଜାଖରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆସିଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ୫୦ରୁ କମ୍ ସଦସ୍ୟ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଚେୟାରରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବାରୁ ହୁକମ ସିଂହଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆସିଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ରଦ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା।

ଜୟରାମ ରମେଶ ତିନୋଟି ଘଟଣାର ବିବରଣୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ। ପ୍ରଥମଟି ୧୯୫୪ ଡିସେମ୍ବର ୧୮ ତାରିଖରେ ମାଭିଲାନକରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ବିହାରର ସାମାଜିକ ପାର୍ଟି ସାଂସଦ ବିଗ୍ନେଶ୍ୱର ମିସିର ଦାଖଲ କରିଥିଲେ। ଆୟଙ୍ଗର ଉପବାଚସ୍ପତି ଥିଲେ। ମୋସନ୍ ନକାରାତ୍ମକ ଭାବେ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ସର୍ଦ୍ଦାର ହୁକମ ସିଂହ ୨୪ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୬ରେ ମଦୁ ଲିମୟେଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପସ୍ଥାପିତ ପ୍ରସ୍ତାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ । ଏସ୍ ଭି କୃଷ୍ଣମୂର୍ତ୍ତି ଉପବାଚସ୍ପତି ଥିଲେ। ଅଧ୍ୟକ୍ଷରେ ୫୦ରୁ କମ୍ ସଦସ୍ୟ ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିବାରୁ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଯାଇଥିଲା। ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ବଳରାମ ଜାଖର ୧୯୮୭ ଏପ୍ରିଲ ୧୫ରେ ବାଚସ୍ପତି ଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ସିପିଏମର ସୋମନାଥ ଚାଟାର୍ଜୀ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଥାମ୍ବି ଦୁରାଇ ଉପବାଚସ୍ପତି ଥିଲେ। ମୋସନ୍ ନକାରାତ୍ମକ ଭାବେ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା।

ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୬୭(ବି) ଅନୁଯାୟୀ: “ରାଜ୍ୟ ପରିଷଦର ଅଧିକାଂଶ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପାରିତ ଏବଂ ଲୋକସଭାରେ ସହମତି କ୍ରମେ ଏକ ସଂକଳ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇପାରେ; କିନ୍ତୁ ଏହି ଧାରା ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବା ପୂର୍ବରୁ ଅତି କମରେ ଚଉଦ ଦିନର ନୋଟିସ୍ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ । “
ଇପିଏରୁ ବିରଞ୍ଚିନାରାୟଣ ପତ୍ରୀ ଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ, ଇଷ୍ଟଣ୍ଣ ପ୍ରେସ ଏଜେନ୍ସି, ଭୁବନେଶ୍ୱର